İsrail’in 16 yıldır yasadışı abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi’ni hedef alan, hava saldırıları ve top atışları dün 8’inci gününde de devam etti. Hamas’ın 7 Ekim’de düzenlediği baskının ardından başlayan ve 2.2 milyon sivilin yaşadığı Gazze Şeridi’ni topyekûn bir şekilde cezalandırmayı amaçlayan saldırılar sürerken, Gazze Şeridi’nde yaşayan yüzbinlerce insan, İsrail’in bölgenin kuzeyinin boşaltılması kararının ardından konvoylar halinde Gazze Vadisi’nin güneyine geçmeye çalışıyor. Fakat İsrail ordusunun tahliye emri sonrası canlarını kurtarmak isteyen Filistinliler, söyleneni yapsa da öldürülmekten kurtulamıyor. Filistin Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre yerinden edilmiş Filistinlilerin oluşturduğu konvoya dün düzenlenen hava saldırısında çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğu en az 70 kişi öldü, 200’den fazla kişi yaralandı. İsrailli yetkililer çatışmanın ilk günlerinde de Gazzelilerin Mısır sınırındaki Refah Sınır Kapısı’na gitmeleri gerektiğini söylemiş, ardından İsrail uçakları, aynı bölgeyi bombalamıştı.
FİLİSTİNLİ CAN KAYBI ARTIYOR
7 Ekim’den bu yana Filistinlilerin kayıpları, büyük oranda sivillerin öldürülmesiyle artmaya devam ediyor. Dün itibarıyla öldürülen Filistinlilerin sayısı 2 bin 225’e çıkarken yaralı sayısı 8 bin 700’ü aşmış durumda. Hayatını kaybeden İsraillilerin sayısı ise bin 300. Öte yandan İsrail’in dün Gazze’nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda bir evi hedef alması sonucu 20 kişi hayatını kaybetti 80 kişi yaralandı.
HASTANELERE TAHLİYE BASKISI
İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nin kuzeyinin tahliyesi için verdiği mühlet uzatılarak dün saat 16.00 olarak güncellenmişti. Başta BM yetkilileri olmak üzere uzmanlar, bu kadar kısa bir sürede yüzbinlerce kişinin taşınmasının imkansız olduğunu belirtmeyi sürdürdü. İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nin kuzeyinde bulunan hastanelerin de tahliyesini istese de uzmanlar hastaların taşınmasının onları öldürmek anlamına geldiğini söyledi. Beyt Lahya bölgesinde bulunan Kamal Adwan Hastanesi Başhekimi Ahmed el Kahlout, “Bu insan haklarına da uluslararası hukuka da aykırı. ‘Hastaneyi boşaltın’ demek buradaki onlarca yaralıyı idam etmekten farksız” diye konuştu. Diğer yandan yine kuzeyde yer alan Gazze kentindeki Şifa Hastanesi’nin morgu dolu olduğu için İsrail saldırılarında ölenlerin bedenlerinin hastane önünde bekletildiği kaydedildi.
HAMAS ENGELLİYOR İDDİASI
İsrail’in Hamas’ın rehin aldığı kişileri kurtarmak için Gazze’de ‘nokta operasyonlar’ düzenlediği belirtilse de Gazze etrafına yığdığı yüzbinlerce askerin kara harekâtı için emir beklediği bildiriliyor. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından dün gece yapılan açıklamada ise, Hamas’ın Gazze Şeridi’nin güney kesimine gitmek isteyen Filistinlileri engellediği iddia edildi.
Bu arada, Tel Aviv’de İsrail Savunma Bakanlığı önünde yüzlerce İsrailli ‘Esir yakınlarına destek’ gösterisi düzenledi. Göstericiler, “Netanyahu hapse gitsin. Netanyahu istifa” sloganları attı.
SUUDİLER İSRAİL İLE NORMALLEŞMEYİ ASKIYA ALDI
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken dün Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’a giderken Suudi yetkililer İsrail ile süren ilişkileri normalleştirme sürecini askıya aldı.
Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan bir kaynak, “Suudi Arabistan, muhtemel normalleşme tartışmalarına ara verme kararı aldı ve ABD’li yetkilileri bilgilendirdi” dedi. Açıklama, Blinken’ın Suudi yetkililerle görüşmesi öncesine denk geldi. Hamas’ın İsrail baskını sonrasında İsrail’den başlayan altı ülkeyi kapsayan bir geziye çıkan Blinken, dün Riyad’da Suudi mevkidaşı Faysal bin Ferhan ile bir araya geldi.
Bu arada ABD Başkanı Joe Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile görüştü. Abbas’ın Biden’a “Gazze’dekilerin bölgeyi terk etmesine tamamen karşı olduğunu” söylediği öğrenildi.
Antony Blinken – Faysal bin Ferhan
FİLİSTİNLİLERİN 2’NCİ ‘NEKBE’ ENDİŞESİ
İsrail’in Gazze’nin kuzeyinde yaşayan yüzbinlerce Filistinli için verdiği tahliye emri, Filistinliler tarafından yeni bir Nekbe (Büyük Felaket) olarak adlandırıldı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile önceki gün Ürdün’ün başkenti Amman’da bir araya gelen Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, İsrail’in saldırıları nedeniyle oluşacak insani felakete karşı uyararak, Gazze’nin kuzeyinde yaşayan insanların güneye tehcir edilmesinin ‘İkinci Nekbe’ olduğunun altını çizdi. Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi de Nekbe endişesine dikkati çekerek, “Filistin vatandaşının hiçbir şehir veya bölgeden yerinden edilmesini kabul etmeyeceğiz” diye konuştu.
Mahmud Abbas
‘BÜYÜK FELAKET’ NEDİR
İsrail’in 14 Mayıs 1948’de işgal altında tuttuğu Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan ederek 760 bin Filistinliyi zorunlu göçe tabi tutması, Filistinliler tarafından Nekbe (Büyük Felaket) olarak adlandırılıyor ve her yıl yıldönümü olan 15 Mayıs’ta, yaşanan ve devam eden acılar anılıyor. Halen Nekbe mağduru milyonlarca Filistinli, Gazze, Batı Şeria, Lübnan, Ürdün ve Suriye’de yer alan 61 mülteci kampında yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Tüm dünyada Birleşmiş Milletlere kayıtlı Filistinli mülteci sayısı ise 5 milyonun üzerinde. Zira bugün Gazze nüfusunun yaklaşık yüzde 70’i de daha önce yerinden edilerek Gazze’ye göçmek zorunda kalan mültecilerden oluşuyor. Nekbe sırasında İsrail işgali nedeniyle 15 bin Filistinli ölmüş, Filistin nüfusunun yüzde 85’i mülteci olmuş, 675’ten fazla Filistin yerleşimi yok edilmişti. İrgun ve Haganah gibi Yahudi silahlı terör örgütleri Filistinlilere uygulanan katliamlarda başı çekmişti.
‘BİR SONRAKİ AŞAMA GELİYOR’
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi’nin doğu sınırında İsrail askerleriyle bir araya geldi. Netanyahu,“kara harekatı” sinyali vererek, “Bir sonraki aşamaya hazır mısınız?” dedi. Netanyahu, X’teki paylaşımında da “Gazze Şeridi sınırındaki savaşçılarımızla ön saflardayız. Hepimiz hazırız” ifadelerini kullandı.
İSRAİL’İN HEDEFİ HAMAS TÜNEL AĞI
Gazze Şeridi’nin kuzeyine tahliye emri veren İsrail, kara harekâtı ile Hamas’ı bitirmeyi umuyor. Hamas ise savaşı yerleşim alanları ve tünellere çekmeye çalışıyor.
İsrailli yetkililer Gazze’nin kuzeyini füze atışları ve hava saldırılarıyla yerle bir etmeye çalışırken yeraltındaki tünellere ulaşmak için sığınak delen diye anılan güçlü bombalardan kullandıkları haberleri geliyor.
‘HAMAS METROSU’
BBC Türkçe’ye göre bir İsrail ordusu sözcüsü geçtiğimiz günlerde yaptığı video yayınında, “Gazze’yi siviller için bir katman ve Hamas için bir başka katman olarak düşünün. Hamas’ın inşa ettiği ikinci katmana ulaşmaya çalışıyoruz” demişti. İsrail, bu tünellerin Hamas tarafından İsrail’e roket atmak ve operasyon düzenleyebilmek için inşa ettiği görüşünde. ‘Gazze metrosu’ diye anılan bu tünel ağının ne kadar bir büyüklükte olduğu da tam olarak bilinmiyor.
500 KM UZUNLUĞUNDA
Hamas ile İsrail arasında 2021 yılında yaşanan çatışmanın ardından İsrail ordusu, hava saldırılarında 100 kilometreden fazla tünel alanını yok ettiğini iddia etmişti. Hamas ise tünellerinin 500 kilometreye kadar uzandığını ve saldırılar sırasında ancak yüzde 5’inin vurulduğunu öne sürmüştü. Gazze’deki tünel inşaatı, İsrail’in 2005 yılında askerlerini ve yerleşimcilerini bölgeden çekmesinden önce başlamıştı. Hamas’ın iki yıl sonra bölgenin kontrolünü ele geçirmesiyle inşaatlar hızlandı.
ABLUKAYA KARŞILIK
İsrail ve Mısır’ın ablukasına karşılık bölgeden mal ve insanların giriş-çıkışı için tüneller giderek önem kazandı. Hatta bir noktada kaçakçılık tünellerinin sayısının 2.500’e kadar çıktığı öne sürüldü. İsrail’in sınır geçişlerini gevşetmesiyle tüneller daha az önemli hale gelirken Mısır tünellere su bastı, İsrail bombalayarak bir kısmını kullanılmaz hale getirdi.
ÖLÜMCÜL BİR TEHDİT
İsrail’deki Reichman Üniversitesi’nde yer altı savaşları uzmanı olan Dr. Daphne Richemond-Barak, Hamas’ın son yıllarda tünel inşaatında ve savaş alanında ‘mükemmelleştiğini’ söylüyor. Gazze’deki tünellerin 30 metre derinliğinde olduğuna inanılıyor. Girişlerinin ise evlerin, camilerin, okulların ve diğer kamu binalarının alt kat girişlerinde bulunduğu düşünülüyor. Richemond-Barak’a göre tüneller ağı aynı zamanda İsrail ordusunun teknoloji ve istihbarat açısından sahip olduğu avantajları ortadan kaldıracak, şehir savaşını zorlaştıracak ve İsrail birlikleri için ölümcül bir tehdit oluşturacak.
İSRAİL İDDİA ETTİ: ‘AKSA TUFANI’NIN KOMUTANLARI ÖLDÜRÜLDÜ
İsrail Ordusu’ndan (IDF) yapılan açıklamada, çatışmaların başladığı 7 Ekim’de İsrail yerleşim yerlerine yönelik sınır ötesi saldırıları yönettiği belirtilen Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugaylarına “Nuhbe” biriminin komutanı Ali Kadı ile hava saldırılarının komutanı Murad Abu Murad’ın hava saldırıları sonucu öldürüldüğünü açıkladı. El Kadı’nın 2011 yılında Hamas tarafından esir alınan İsrail askeri Gilad Şalit karşılığında serbest bırakılan yaklaşık bin Filistinli mahkumdan biri olduğu öğrenildi.
SAVAŞ GÜNLÜĞÜ
İran: Müdahale ederiz
– İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dün Beyrut’ta, BM Orta Doğu Temsilcisi Tor Wennesland ile bir araya geldi. İran’ın kırmızı çizgileri olduğunu vurgulayan Abdüllahiyan’ın, BM temsilcisi aracılığıyla İsrail’e, ‘Askeri operasyonu devam ederse ve özellikle de Gazze’ye kara saldırısı sözünü yerine getirirse, İran’ın buna karşılık vermek zorunda kalacağını’ mesajı ilettiği belirtildi. İddiaya göre, Wennesland da İsrail ulusal güvenlik danışmanı Tzachi Hanegbi ve diğer yetkilileri arayarak İran’ın mesajını iletti.
Hamas’tan şok video
– Hamas, geçen cumartesi günü baskın sırasında militanların İsrailli bebekleri kucaklarında tuttuğu görüntüler yayınladı. Hamas’ın bebeklerin öldürüldüğü iddialarını yalanlamak için bu videoyu yayınladığı sanılıyor. Ancak video büyük tepki çekti.
423 bin Filistinli evsiz
– Filistinlilerin Gazze’nin kuzeyinden güneye göçü devam ederken, 423 binden fazla Filistinlinin evlerinden olduğu, bu sayının artmasından endişe edildiği belirtiliyor.
Halep Havalimanı vuruldu
– Suriye devlet ajansı SANA, dün gece saatlerinde İsrail’in Halep Uluslararası Havalimanı’nı vurduğunu duyurdu.
ABD’den elçilik çalışanları ailelerine: İsrail’den çıkın
– ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Filistin’le yaşanan çatışmalar nedeniyle İsrail’deki ABD Büyükelçiliği’nde görevli acil ihtiyaç duyulmayan çalışanlar ve diplomatların ailelerinin ülkeden ayrılmasına izin verdiği duyuruldu. Times Of Israel gazetesine konuşan bir büyükelçilik sözcüsü, büyükelçiliğin açık olmaya devam edeceğini aktardı. Öte yandan Mısır, Gazze’ye yardımların ulaşmasına izin verilmediği müddetçe Amerikan vatandaşlarının Mısır’a geçmesine izin vermeyeklerini duyurdu.
