Uluslararası 1.500’ü aşkın şirketin yaklaşık üçte ikisi, Rusya’da faaliyetlerini durdururken, 555 şirket, kısmen veya normal şekilde ülkede faaliyetlerini sürdürüyor.
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından Batılı ülkeler, Moskova’ya yaptırım kararı alarak Rus ekonomisine zarar vermeyi planlarken, yaptırım kararlarının ardından çoğu Batılı şirket, Rusya’da faaliyetlerine son vereceğini açıklamıştı.
Yale Yönetim Okulu İcra Liderliği Enstitüsü’nün veri tabanında, “ülkeden tamamen çıkanlar”, “Rusya’daki faaliyetlerini geçici olarak durdurmasına veya askıya almasına rağmen ülkeye geri dönüş kapısını açık bırakanlar”, “Rusya’da bazı iş kollarını sürdürmesine karşın önemli ölçüde faaliyetini sonlandıranlar”, “işlerini sürdürürken gelecek yatırımlarını veya büyümeyi erteleyerek zaman satın alanlar” ve “normal şekilde işlerine devam eden şirketler” sınıflandırıldı.
Buna göre, Rusya’dan tamamen çıkanların olduğu kategoride 525 şirket, faaliyetlerini geçici durduran veya askıya alanları oluşturan kategoride 503 şirket, bazı iş kollarını sürdürenlerin olduğu kategoride 151 şirket, zaman satın alanları oluşturan kategoride 177 şirket ve işlerine normal şekilde devam eden kategoride ise 227 şirket bulunuyor.
UYGULAMAYA YANSIMADI
Toplam sayısı 1500’ü aşan bu şirketlerin üçte ikisini Batılı, kalan kısmını çok uluslu şirketler oluşturuyor. Bu şirketler arasında toplam 555 şirket, kısmen veya normal şekilde Rusya’daki faaliyetlerini sürdürüyor.
Veriler, özellikle Batılı şirketlerin savaşın hemen ardından Rusya’dan çekileceklerine yönelik hızla yaptıkları açıklamaların uygulamaya aynı şekilde yansımadığını ve savaşın başından bu yana geçen 16 aylık sürede çok sayıda şirketin ülkedeki faaliyetlerini sürdürdüğünü gösteriyor.
ABD’Lİ VE ALMAN ŞİRKETLER ÖN PLANA ÇIKIYOR
Almanya’dan 28, ABD’den 26, Fransa’dan 25, İtalya’dan 12, Avusturya’dan 8, İngiltere’den 5, İspanya’dan 5 ve İsviçre’den 3 şirket, Batılı ülkelerin yaptırımlarına rağmen Rusya’da her zamanki gibi işlerine devam ediyor.
Rusya’da geleceğe yönelik büyüme planlarını erteleyerek “zaman satın alanlar” arasında ise ABD’den 46, Almanya’dan 20, Fransa’dan 12, İtalya’dan 9, Avusturya’dan 7, İngiltere ve İsviçre’den 9’ar şirket bulunuyor.
56 ABD’li, 19 Alman, 10 İsviçreli, 6 Fransız, 5 İtalyan, 4 İngiliz ve 2 Avusturyalı şirket ise Rusya’da bazı iş kollarını sürdürmeye devam edenler arasında yer alıyor.
Rus basınında yer alan haberlere göre, Rusya’da kalan ilk 100 Batılı şirketin 2022’deki karları 2021’e göre yüzde 54 artarak 1,1 trilyon rubleye (13,2 milyar dolar) ulaştı. Söz konusu şirketler, 2022’de yaklaşık 288 milyar ruble (3,5 milyar dolar) kurumlar vergisi ödedi.
Geçen yıl büyük kârlar elde eden şirketler arasında Fransız enerji şirketi Total Energies, Avusturyalı Raiffeisen Bank ve İngiliz petrol şirketi BP yer alıyor.
ÇİN VE HİNDİSTANLI ŞİRKETLERİN VARLIĞI DAHA AZ
Hindistan’dan 13 şirket Rusya’da faaliyetlerine her zamanki gibi devam ederken, merkezi Hindistan’da bulunan 2 şirket “zaman satın alanlar” listesinde yer alıyor ve bir şirket de iş kolunun bir kısmını sürdürüyor.
Rusya’da normal şekilde işlerine devam eden 13 Japon şirket bulunuyor.
RUSYA’DAN ÇIKAN FİRMALAR GSYH’NİN YÜZDE 30’UNU YOK ETTİ
Yale School of Management Liderlik Çalışmalarından Sorumlu Kıdemli Dekan Yardımcısı Jeffrey Sonnenfeld, analize ilişkin yaptığı açıklamada, savaşın hemen ardından ilk başta şirketleri “Rusya’dan çıkan” ve “ülkede kalanlar” olarak iki temel kategoride analiz ettiklerini ancak sonrasında şirketlerin durumunun tam olarak bu kadar net şekilde belli olmadığını söyledi.
Jeffrey Sonnenfeld, Japonya ve Çin gibi ülkelerden büyük çaplı şirketlerin “şaşırtıcı ve hızlı bir şekilde” Rusya’dan çıktığına işaret etti.
Rusya’dan göç eden firmaların ülkenin GSYH’sinin yüzde 25 ila 30’unu yok ettiğini hesapladıklarını belirten Sonnenfeld, “Şirketlerin ülkeden ayrılması nedeniyle bazı sektörler yüzde 60 ila 95 arasında yok oldu. Örneğin, otomotiv sektörünün yüzde 95’i şirketlerin ayrılmasından etkilendi. (Tedarik zincirleri açısından) Öyle bir noktaya geldi ki şu anda Rusya’nın dünya pazarlarına tam olarak sunabildiği bir ürün yok. Rus ekonomisi şu anda ayaktaysa bu, ekonominin kamu kontrolünde olmasından dolayı ama eninde sonunda sorunlar daha da büyüyecek.” değerlendirmesinde bulundu. (AA)
